درباره کتابخانه ناصریه

کتابخانه ناصریه (المکتبة الناصریة) از برجسته‌ترین کتابخانه‌های اسلامی جهان است. این مجموعه در لکهنو هند قرار دارد و در اوایل سده نوزدهم بنیان نهاده شد. اکنون نزدیک به ۳۰ هزار جلد کتاب از جمله ۵ هزار نسخه خطی کمیاب را در خود جای داده است.

تاریخچه ما

این کتابخانه به دست عالم برجسته شیعه، سید محمد قولی موسوی هندی (۱۷۶۱-۱۸۴۴) در آغاز سده سیزدهم هجری پایه‌گذاری شد و بیش از دو قرن است که چراغ دانش اسلامی را فروزان نگه داشته است. فرزند نامدار او میر حمید حسین، نویسنده اثر سترگ «عبقات الأنوار»، کتابخانه را گسترش داد و سپس ناصر حسین اداره آن را به عهده گرفت؛ نام کتابخانه نیز از او گرفته شده است.

گسترش مجموعه

بنیان‌گذاران و وارثانشان برای گردآوری نسخه‌های نادر به بسیاری از سرزمین‌های اسلامی سفر کردند. آن‌ها کاتبان را به نقاط دور فرستادند و با عالمان جهان مکاتبه داشتند تا آثار ارزشمند را به دست آورند. در روایتی مشهور آمده است که میر حمید حسین برای دستیابی به کتابی دو جلدی بیست سال انتظار کشید.

گنجینه ما

این مجموعه نزدیک به ۳۰ هزار کتاب را در بر می‌گیرد از جمله:

  • ۵ هزار نسخه خطی کمیاب
  • آثار فقهی و کلامی
  • منابع تاریخی و اسنادی
  • مجامع و شروح حدیثی
  • رسائل فلسفی
  • ادبیات عربی، فارسی و اردو

اعتبار علمی

عالمانی چون علامه امینی این کتابخانه را از برترین مجموعه‌های جهان اسلام دانسته‌اند. این کتابخانه نقش محوری در پژوهش‌ها و تألیف آثار بزرگی همچون «عبقات الأنوار» داشته است.

وضعیت کنونی

امروزه کتابخانه با حمایت دولت ایالتی به فعالیت خود ادامه می‌دهد و برنامه‌های حفاظت از آثار را دنبال می‌کند. فهرست کامل نسخه‌های خطی آن در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی در قم موجود است و پژوهش‌های مشترک بین‌المللی را تسهیل می‌کند.